Wojska Specjalne Stanów Zjednoczonych

Wojska specjalne (USSOCOM) stanowią elitę Sił Zbrojnych Stanów Zjednoczonych. Mają najnowocześniejsze wyposażenie, a ich personel realizuje najtrudniejsze zadania w najniebezpieczniejszych regionach świata. Do najbardziej spektakularnych operacji USSOCOM należą m.in. zlikwidowanie lidera Al-Kaidy Osamy Bin Ladena, liderów tzw. Państwa Islamskiego (Abu Bakr al-Baghdadi, Abu Ibrahim al-Haszimi al-Kuraszi) oraz wielu liderów tej samozwańczej struktury i innych organizacji terrorystycznych na różnych szczeblach.

Wojska specjalne oraz wywiad Stanów Zjednoczonych są wykorzystywane przez amerykańskie elity polityczne w pierwszej kolejności do realizacji zadań militarnych. Tak było np. w Afganistanie i Iraku. Ocenia się, że w latach 2019–2022 amerykańskie siły specjalne uczestniczyły co roku w operacjach w ok. 150 państwach na wszystkich kontynentach. Ze względu na doświadczenie i potencjał odegrały również istotną rolę w procesie budowy i szkolenia polskich oraz ukraińskich sił specjalnych.

Ppłk rez. dr Marek GRYGA jest absolwentem Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Zmechanizowanych im. T. Kościuszki, Akademii Obrony Narodowej oraz Akademii Sztuki Wojennej. W czasie niemal 30 letniej służby w Wojsku Polskim 12 lat poświęcił służbie w jednostkach specjalnych Wojska Polskiego. Swoją zawodową służbę wojskową zaczynał na stanowisku dowódcy plutonu specjalnego w 1 Batalionie Szturmowym w Lublińcu, a po jego rozwinięciu do 1 Pułku Specjalnego Komandosów sprawował funkcję dowódcy kompanii dywersyjno-rozpoznawczej, a następnie zastępcy dowódcy batalionu specjalnego. Przez 5 lat służył jako Szef Szkolenia Jednostki Wojskowej AGAT (pierwszy w jej historii). Jako starszy wykładowca Akademii Sztuki Wojennej zajmował się kształceniem oficerów oraz studentów cywilnych z tematyki związanej z wojskami specjalnymi i operacjami specjalnymi. Jako doktorant studiów III stopnia Akademii Sztuki Wojennej prowadził badania naukowe poświęcone polskim wojskom specjalnym, a opracowaną na ich podstawie rozprawę doktorską obronił z powodzeniem w 2020 r. W trakcie zawodowej służby wojskowej uczestniczył w ćwiczeniach z amerykańskimi i brytyjskimi jednostkami specjalnymi, a także brał udział w czterech operacjach poza granicami kraju. Jest autorem szeregu publikacji oraz opracowań poświęconych komandosom oraz prowadzonych przez nich działaniom.